🔰 پیشینه رشد پراکنده شهری: ✅ رشد شهری پراکنده یا گسترش افقی شهر"واژه ای است که در نیم قرن اخیر در قالب اصطلاح "اسپرال" در ادبیات پژوهشهای شهری وارد شده است و امروزه موضوع محوری اکثر سمینارهای شهری در کشورهای توسعه یافته است. سابقه کاربرد این اصطلاح به اواسط قرن بیستم باز می گردد؛ زمانی که در اثر استفاده بی رویه از اتومبیل شخصی و توسعه سیستم بزرگراهها، بسط فضاهای آمریکایی در آمریکا رونق گرفت. "اسپرال" یا " پراکندگی" اصطلاحی است که به معنای رشد سریع و پراکنده نواحی متروپل و حتی شهرهای کوچک است که در برخی موارد تا نواحی روستایی یا مرز ده شهر کشیده شده است. در اصطلاحات شکل شهر، توسعه افقی شهر به طور کلی در مقابل ایده " شهر فشرده " به شمار میآید. بنابراین هر نوع انحراف از این شهر فشرده در شکل رشد حومه شهری ، توسعه نواری ، توسعه پراکنده و جست و گریخته ممکن است همه به عنوان توسعه افقی شهر مورد توجه قرار گیرند. برخی محققین پراکندگی را ناشی از توسعه کم تراکم، پراکنده، تنک و جسته و گریخته شهری، توسعه ناپیوسته و گسترش به طرف عرصه های خارج از محدوده و نواحی کم تذاکم حومه شهری همراه با اتومبیل های شخصی در حمل و نقل دانسته اند. در ایران، سابقه پراکنده رویی و گسترش افقی شهرها به بعد از سالهای آغازین صده چهاردهم شمسی برمی گردد. با شروع روند مدرنیزاسیون و آغاز تحولات شهری برون گرا که همراه با تزریق درآمدهای نفت و سرمایه گذاریهای مختلف در شهرها به خصوص در بخش زمین و مسکن بود، موجب شد تا شهرها برخلاف دهه های گذشته که در یک قالب ارگانیک و درونزا رشد مییافتند به یکباره بر اساس عواملی با ماهیت بیرونی بهسرعت رشد یابند.رسیدگی به وضعیت نابسامان شهرها که در قالب طرحهای جامع و تفصیلی صورت میگرفت به دلیل تاکید بر الگوی شهر ماشینی و اصول حاکم بر آن یعنی جدایی محل کار وزندگی و تفکیک کاربریها، عملاًنتوانست گسترش شهرها را کنترل و ساماندهی نماید و به نوعی به گسترش افقی شهرها کمک کرد. بعد از انقلاب اسلامی 1357 به دلیل اتخاذ سیاستهای مختلف در بخش زمین و مسکن، بروز جنگ تحمیلی و موج عظیم مهاجرتها، گسترش افقی شهرهای کشور بالاخص شهرهای بزرگ و پراکنده رویی آنهاشدت بیشتری یافت. (منتشر شده در سایت روستاشهر، ارائه و تنظیم کانال جغرافیای
- ۹۹/۰۳/۳۰